Mindfulness is niet: even ontspannen

Mindfulness misverstand #5.

#5. Mindfulness is even lekker ontspannen!

“Ik dacht een ontspanningsoefening te gaan doen, maar al na drie minuten: één en al onrust!”
"Mindfulness is even lekker ontspannen (maar bij mij niet)"

Op plaatjes lijken mediterenden misschien heel ontspannen. Maar wat je niet ziet, is wat er van binnen gebeurt, waar de aandacht mee bezig is. Is er van binnen totale ontspanning? Of is er van binnen onrust en wordt daar met een glimlach naar gekeken? We weten het niet.

Mindfulness en ontspanning.

Mindfulness wordt vaak gelijkgesteld aan een ontspanningsoefening. Maar als je ontspanning verwacht, kan het alleen maar tegenvallen. "Zie je wel, bij mij werkt het niet".

Allereerst is er natuurlijk niets mis met een ontspanningsoefening. Bewust ontspannen kan fijn zijn en goed werken. Maar mindfulness is iets anders. Bij mindfulness is ontspannen niet het doel. Als je verwacht te gaan ontspannen en je komt onrust tegen dan denk je al snel "oei, dit werkt niet". Met mindfulness oefen je juist open te staan voor alle ervaringen. Je kan rust ervaren. Dat is oké. En als je onrust tegenkomt, zeggen we ook "oke, interessant!"

Met mindfulness leg je die onrust onder de microscoop. In plaats van je door de onrust te laten meeslepen, of de onrust meteen weg te duwen, onderzoek je nu wat die onrust met je doet, in je geest en in je lichaam. En door vertrouwd te raken met die onrust, win je een stukje vrijheid terug. Want telkens als die onrust met je aan de haal gaat, kan je nu bewust kiezen er niet in mee te gaan. En dat geeft je op termijn de rust en ontspanning.

De paradox van mindfulness.

Ontspannen kan zo wél het effect zijn. Juist door alle verwachtingen los te laten. Dat is één van de paradoxen van mindfulness. Ontspannen door juist niet te willen ontspannen. Niet hard je best doen om iets te bereiken, maar simpelweg open staan voor alle ervaring. "Oké, interessant dit". Zo kijk je vriendelijk en nieuwsgierig naar wat er allemaal voorbij komt. Aan gedachten, geluiden, lichamelijk ongemak, en alle reacties daarop.

En zo leer je jezelf steeds beter kennen, accepteer je dat ook de moeilijke dingen erbij horen, en merk je dat je misschien af en toe zelfs kan ontspannen in de spanning. Dat je steeds vaker de rust kan vinden te midden van alle drukte.

Stilstaan.

Met mindfulness leer je ook gedurende de dag regelmatig even stil te staan. Even bij jezelf in te checken. En dan merk je misschien hoe de spanning en onrust zich langzaam opbouwt gedurende de dag. Als je naar die signalen leert luisteren, leer je ook beter voor jezelf zorgen. Te weten wanneer je behoefte hebt aan rust en ontspanning. Best kans dat je wel wat meer rust kan gebruiken. En dan die rust ook pakken. Een korte pauze misschien? Zodat je overdag beter je energie bewaart, en 's avonds niet helemaal uitgeput op de bank ploft.

Stilstaan kan overigens ook meteen een gevoel van ontspanning geven. Als je bijvoorbeeld diep in drukke gedachten bent weggezonken, en daaruit kan stappen door even heel bewust de omgeving in je opnemen. Alle zintuigen te gebruiken en weer even te zien waar je bent. Te voelen hoe je zit. Zo kan mindfulness meteen wat ontspanning geven. Mindfulness is niet moeilijk. Het is vooral de kunst om te leren stilstaan.

We’re so busy watching out for what’s just ahead of us
that we don’t take time to enjoy where we are.

Bill Watterson

Deze blog is onderdeel van een reeks mindfulness misverstanden. In deze reeks aandacht voor misverstanden over mindfulness en meditatie. Dit was de vijfde in de reeks.

Linda Boon

Oprichter van Bewustmaker. Linda laat graag zien hoe je met mindfulness je leven mooier maakt, dat hoogsensitiviteit een kwaliteit is, en welke worstelingen je kan tegenkomen, want ook die gaat ze niet uit de weg.
Ze houdt het graag zo simpel mogelijk, zonder zweverigheid, zodat iedereen er iets mee kan.