Wat is HSP? Hoogsensitief? Hooggevoelig?

HSP kenmerken op een rij

HSP, hoogsensitief, hooggevoelig. Je hoort en leest er steeds meer over. Tegelijkertijd bestaan er ook nog steeds veel misverstanden over. HSP is helemaal niet zweverig, maar gebaseerd op wetenschappelijke onderzoek.

HSP, wat is dat eigenlijk?

De afkorting HSP staat voor hoogsensitief persoon (ook wel hooggevoelig persoon genoemd). Het is een eigenschap die al eeuwen bestaat, in mensen en dieren, mannen en vrouwen en in alle landen. Recent is meer bekend geworden over deze eigenschap door onderzoek van Elaine Aron, zij bedacht in 1996 de term HSP.

Ongeveer één op de vijf mensen is hoogsensitief. Als HSP word je geboren met een sensitief zenuwstelsel, dat sterker dan dat van anderen reageert op prikkels. Licht, geluid, maar ook emoties van anderen komen meer binnen én worden op een andere manier verwerkt in de hersenen.

Het is geen stoornis of afwijking, maar gewoon iets dat je bent. De een is intelligenter, de ander is drukker en weer een ander is gevoeliger. Net als hoog-intelligente mensen, heb je ook hoogsensitieve mensen. In het volgende filmpje wordt hooggevoeligheid simpel en duidelijk uitgelegd:

HSP kenmerken

Zoals elke eigenschap heeft hoogsensitiviteit kwaliteiten en valkuilen. Dit zijn enkele HSP kenmerken:

• Je voelt je anders dan anderen
• Je hebt oog voor details
• Je bent gevoelig voor prikkels van buitenaf, zoals harde geluiden en fel licht
• Je bent snel moe na sociaal contact
• Je hebt meer moeite en tijd nodig om indrukken te verwerken
• Je hebt een diep en rijk innerlijk leven: je droomt, fantaseert en overweegt veel
• Je vindt het moeilijk om beslissingen te nemen
• Je voelt stemmingen en sferen goed aan
• Je bent meer dan gemiddeld geraakt door natuur, kunst en/of muziek
• Je ervaart eigen emoties en emoties van anderen intenser
• Je kan verlegen overkomen, maar bent dat vaak niet
• Je hebt een sterk rechtvaardigheidsgevoel
• Je bent plichtsgetrouw en perfectionistisch
• Je presteert minder goed als je bekeken of beoordeeld wordt
• Je bent zorgzaam en wilt anderen graag helpen
• Je hebt moeite met “nee zeggen” en je grenzen aangeven
• Je hebt sneller last van stress, spanning en fysieke klachten als hoofdpijn, allergieën, maag/darmklachten, chronische vermoeidheid
• Je hebt last (gehad) van stemmingswisselingen, depressiviteit, angsten en verslavingen

Hoogsensitiviteit als kwaliteit

Je gaat vaak zoeken als je ergens last van hebt, dus misschien heb je op dit moment (nog) meer last van de valkuilen van hoogsensitiviteit. HSP zijn heeft ook vele voordelen, die juist ook meer naar voren komen als je leert omgaan met de valkuilen van jouw hoogsensitiviteit. Enkele voordelen of kwaliteiten als HSP:

• Je bent goed in het signaleren van fouten dus ook in het vermijden ervan
• Je kan je juist goed concentreren wanneer je door niets of niemand wordt afgeleid
• Je kan je goed verplaatsen in anderen, je weet vaak snel wat anderen nodig hebben
• Je bent creatief en kan prachtige dingen bedenken of ontwerpen
• Je hebt een sterke intuïtie
• Je hebt een sterke zelfreflectie

En dan: de HSP valkuilen

Misschien heb je ze al herkend in het lijstje HSP kenmerken hierboven. Dit zijn de kenmerken waar HSPs vaak het meeste last van hebben:

• Je voelt je regelmatig moe, leeg of uitgeput
• Je staat zoveel klaar voor anderen dat je jezelf vergeet
• Je hebt moeite met grenzen stellen
• Je hebt moeite met keuzes maken en knopen doorhakken
• Je raakt snel overprikkeld in mensenmassa's
• Je ervaart emoties of pijn van anderen als een last
• Je bent gevoelig voor stress

Wanneer je last hebt van één of meer van bovenstaande punten, kijk dan eens bij het HSP aanbod. In een coachtraject zul je bijvoorbeeld merken hoeveel energie het je kost om steeds overprikkeld (of onderprikkeld) te zijn, en hoeveel rust en ruimte je krijgt als je jouw eigen weg gaat volgen.

Meer over deze eigenschap van jezelf te weten komen helpt vaak al om er beter mee om te kunnen gaan. Je bent misschien anders, maar niet alleen! Als je erover leest vallen er vaak puzzelstukjes op hun plek. Er zijn veel boeken over hoogsensitiviteit, op deze website kan je meerdere blogs vinden over het onderwerp, en misschien ken je wel andere HSPs en kan je het er eens over hebben!

Bekijk ook eens het mindfulness aanbod, en het aanbod voor HSP .