Valkuilen van een HSP (hoogsensitief persoon)
Als HSP (hoogsensitief persoon) heb je een eigen gebruiksaanwijzing. Je bent een beetje anders dan anders. Hoogsensitief zijn heeft voordelen, maar zeker ook valkuilen. In deze blog deel ik drie valkuilen waar je als HSP in kan vallen, uit eigen ervaring. Herken je ze ook?
Zelf weet ik inmiddels al een tijd dat ik HSP (hoogsensitief persoon) ben. Ik had altijd het idee dat ik anders was. Toen ik me bewust werd van mijn hooggevoeligheid, wist ik opeens dat ik niet de enige was. Wat een openbaring! Maar waarom zag ik ze dan niet? Misschien omdat HSPs zich niet zo snel laten zien en vaak in dezelfde valkuilen stappen.
Omdat ik zelf vaak in onderstaande valkuilen ben gestapt, deel ik ze hier graag. Herken je ze?
1. Over je grenzen heengaan
20% van de bevolking is HSP, dus de meeste mensen om je heen zijn minder gevoelig. Als jij denkt (of bent opgegroeid met het idee dat) je net zo moet zijn als anderen, ga je continu over je eigen grenzen heen. En daarmee haal je jezelf onderuit.
Een voorbeeld: de wereld wordt steeds sneller, drukker, voller (oke, dat is iets waar niet alleen HSPs last van kunnen hebben). Je moet vaak snel een antwoord klaar hebben. Hoe vaak heb jij “ja” gezegd tegen iets waar je eigenlijk nog wat langer over na had willen denken?
Nog een voorbeeld: De meerderheid kan heel goed van vergadering naar vergadering, van feestje naar feestje, van mensenmassa naar mensenmassa. Als HSP trek je dat minder goed, je hebt momenten van rust nodig om indrukken te verwerken of om te herstellen van overprikkeling. Hoe vaak heb jij “ja” gezegd of ben je meegegaan terwijl je eigenlijk rust nodig had?
Je grenzen zijn er niet voor niets. Het is de moeite waard ernaar te leren luisteren…. Mindfulness is daarbij een goed begin.
2. De lat te hoog leggen
Veel HSPs zijn ook perfectionisten. Een eigenschap die heel handig kan zijn, maar in een doorgeschoten versie behoorlijk in de weg kan zitten. De valkuil is dat je de lat je hoog legt, je stelt onrealistische doelen voor jezelf. Of je maakt nooit iets af, omdat het nog niet perfect is. Met gevolgen als frustratie, onvrede, conflicten met anderen, en het kan zelf leiden tot een burn-out.
Waarom HSP en perfectionisme vaak samengaat?
Een voorbeeld: Je bent anders dan anderen en dat maakt je onzeker. Je denkt dat je niet goed bent zoals je bent, maar je wilt wel graag gezien worden. Dat doe je dan door perfect werk af te leveren. Op die manier krijg je alsnog bevestiging. Maar is dat de bevestiging die je wil? Eigenlijk wil je liever gezien worden voor wie je bent, toch?
Nog een voorbeeld: Als HSP heb je de capaciteit om werkelijk alle scenario’s in je hoofd af te gaan, daarbij neem je ook nog eens de gevolgen van die scenario’s mee (en nog veel meer). Die diepgaande informatieverwerking kan makkelijk doorschieten in over-analyseren. Dan blijft je maar doordenken. Op zoek naar de beste optie voor iedereen… Maar die perfecte oplossing bestaat vaak niet.
Die lat mag best een stukje lager! Want zelfs als die lat een stukje lager ligt, heb je vaak ook al een heel goede optie te pakken.
3. Jezelf vergeten
Als je hoogsensitief bent, zijn je antennes op de buitenwereld gericht. Je scant de omgeving en je kan je makkelijk in anderen verplaatsen. Het voordeel daarvan is dat je heel zorgzaam kan zijn, ook aan andere denkt. De valkuil is alleen dat je jezelf daarbij makkelijk vergeet. Je zorgt altijd eerst voor de ander, dan pas kom jij aan de beurt. Daardoor zorg je niet goed voor jezelf. Met de beste intenties, maar eigenlijk kun je anderen ook steeds minder goed helpen, als je niet ook goed voor jezelf zorgt!
Geweldloze communicatie (GC) heeft mij geholpen te leren herkennen wanneer ik teveel op anderen richt en onbewust de verantwoordelijkheid neem voor (de problemen van) een ander. En GC helpt vooral ook om dat los te laten. Hier een inzicht dat ik opdeed:
Als ik verantwoordelijkheid neem voor de problemen van een ander, heeft de ander daar helemaal niets aan! Ik ben niet verantwoordelijk voor de gevoelens en problemen van anderen. Wat wel kan is dat ik graag wil bijdragen om het voor de ander beter te maken. Maar daar hoef ik niet heel hard mijn best voor te doen. Alleen maar luisteren, er zijn, is soms al genoeg. Zodat die ander zelf zijn of haar eigen oplossing vindt.
Dus: zet jezelf maar op de eerste plaats! Daarmee help je anderen zelfs beter. En jezelf op de eerste plaats zetten is misschien wel dé sleutel om niet meer in de valkuilen te stappen. En de voordelen van je hoogsensitiviteit meer te gaan zien!
Wees jezelf, er zijn al zoveel anderen
Loesje
Linda Boon
Ze houdt het graag zo simpel mogelijk, zonder zweverigheid. Maar wel met een dosis diepgang, want daar houdt ze ook van.
Bekijk ook eens het aanbod aan mindfulness trainingen en voor hoogsensitiviteit.
