De hersenen van een HSP: écht anders
“Is hoogsensitief (HSP) zijn nou echt iets? Of is het alleen maar aanstellerij?” Iemand stelde me die vraag pas. Dan leg ik graag even uit dat er echt iets anders is als je HSP bent. En dat is in je hersenen te zien.
Ongeveer 1 op de 5 mensen is hoogsensitief. Als HSP word je geboren met een sensitief zenuwstelsel, dat sterker dan dat van anderen reageert op prikkels. Licht, geluid, maar ook emoties van anderen komen harder binnen. Naast het harder binnenkomen, is diepere verwerking van die prikkels ook een kenmerk.
En dat is te zien in je hersenen!
HSP, hersenen en emoties
Een HSP is vaak bewuster van de stemming en emoties van anderen. Misschien herken je als HSP dat je je makkelijk verplaatst in een ander, meeleeft met verdriet en blijdschap dat je ziet of voelt bij anderen. En dat je ook snel de neiging hebt om te reageren, bijvoorbeeld door de ander een tissue toe te stoppen.
In een fMRI onderzoek werd bij HSPs verhoogde activiteit gemeten bij hersengebieden die betrokken zijn bij bewustzijn, aandacht, en actieplanning. Dat je als HSP bewuster bent van emoties van anderen én de neiging hebt er sneller op te reageren is dus te zien in je hersenen! En in meer hersengebieden werd een hogere acitivteit gemeten bij HSPs, bijvoorbeeld gebieden voor integratie van zintuiglijke informatie, betekenisgeving en empathie.
HSP, hersenen en details
Je hebt als HSP vaak ook een scherper oog voor details in de omgeving. Misschien merk je het snel op als iemand naar de kapper is geweest, of hoor je muziek die zacht op de achtergrond draait terwijl anderen het niet opmerken.
Ook dit is in je hersenen te zien. In een eerder onderzoek met zoek-de-verschillen plaatjes bleken hersengebieden die verantwoordelijk zijn voor complexe visuele verwerking actiever bij HSPs dan bij niet-HSPs. En daarom heb je als HSP dus een scherper oog voor details in je omgeving.
De hersenen van een HSP werken dus echt anders. En dit heeft een naam.
Diepgaande verwerking
Diepgaande verwerking is een belangrijk, zo niet het belangrijkste kenmerk van hooggevoeligheid. Hoe ziet dat er eigenlijk in de praktijk uit?
Als iets indruk op me maakt, blijf ik daar nog een tijdje over nadenken. Het zit nog in mijn hoofd. Ik herbeleef het, zie beelden terugkomen, leg verbanden. Ik heb dan vaak ook levendige dromen ’s nachts. Ik noem dat dan “processen”. Pas na een tijdje merk ik dat ik de ervaring heb verwerkt.
Voor het nemen van beslissingen heb ik ook tijd nodig. Ook dan ga ik eerst van alles “processen”. In mijn hoofd komen scenario’s voorbij, voors en tegens, leg ik verbanden en kijk ik vooruit. Pas daarna kan ik de knoop doorhakken en daar tevreden mee zijn.
Heb jij ook die tijd nodig om ervaringen en informatie te “processen”? Of ben jij juist iemand die goed spontaan beslissingen kan nemen en "on the spot" ervaringen verwerkt?
Voor- & nadelen
Zoals elke eigenschap, heeft ook deze eigenschap van een HSP voor- en nadelen. De diepgaande verwerking is tegelijkertijd een valkuil én een kracht!
Voordelen zijn bijvoorbeeld dat je door de diepgaande verwerking komt tot vernieuwende ideeën en verrassende oplossing voor problemen. Je oog voor details kan helpen om fouten in belangrijke rapporten op te sporen, of gevaren eerder te zien aankomen. En je aandacht voor emoties van anderen kan ook verschillende voordelen hebben.
Maar elk voordeel heeft zijn nadeel. Er zitten ook verschillende valkuilen aan deze eigenschap. Je hebt tijd nodig om alles te verwerken en tot die goede ideeën te komen, tijd die je misschien niet altijd krijgt of neemt. Al die activiteit in je hersenen kost ook gewoon energie, dus heb je meer rust nodig om in balans te blijven. Rust die soms moeilijk te vinden is, ook al is die nog zo belangrijk voor een HSP. En is het nog zo makkelijk om je in een ander te verplaatsen, misschien loop je jezelf juist hard voorbij.
Jezelf op de eerste plaats zetten is misschien wel dé sleutel om niet meer in de valkuilen te stappen. En de voordelen van je hoogsensitiviteit en de diepgaande verwerking ten volle te benutten!
Nieuwe blogs in je mailbox ontvangen?
Schrijf je in voor de inspiratiemail.
3 à 4x per jaar. Uitschrijven kan altijd.
Linda Boon
Ze houdt het graag zo simpel mogelijk, zonder zweverigheid, zodat iedereen er iets mee kan.
Bekijk ook eens het aanbod aan mindfulness trainingen en HSP trajecten.
