“Mediteren is niets voor mij, daar is mijn hoofd veel te vol voor!”
"Bij mediteren moet je je hoofd leegmaken, maar dat lukt me dus niet"
"Die gedachten gaan maar niet weg! Ik doe het vast niet goed."
Veel mensen denken dat mediteren te maken heeft met "stoppen met denken", lekker je hoofd leegmaken. Maar dat kan helemaal niet, die gedachtenstroom gaat gerust de hele dag door. Met plannen en reflecteren. Op de dag, en op je hele leven. Heb je dus een drukke dag gehad, dan heb je waarschijnlijk veel gedachten. Mediteren gaat dan niet over het stoppen van die gedachten, maar juist over opmerken dát je denkt! Je kan je gedachten niet tegenhouden, je kan ze wel bewust leren zien.
En dan krijg je het te zien ook! We hebben namelijk wel zo'n 40.000 tot 60.000 gedachten per dag. Gemiddeld. Slechts een klein gedeelte daarvan zijn nuttige gedachten over wat je net gedaan hebt, of wat je nog moet doen. De meerderheid bestaat uit herhalende gedachtenpatronen. Programma's die op de achtergrond blijven draaien. Alsof ze op "repeat" staan. Achtergrondruis dus. Of erger.
Dankzij de "negativiteitsbias" zijn veel van die gedachten namelijk negatief gekleurd.
De meeste tijd zijn we niet bewust van onze gedachten en gedachtenpatronen. Terwijl ze wel op de achtergrond hele verhalen afdraaien. Dat gaat allemaal automatisch. Daar kies je niet voor, maar ze zijn er wel.
Met mediteren word je hier stap voor stap van bewust. In de eerste fase word je je vaak bewust van die drukke denkgeest. Je merkt zo goed als je kan een gedachte op en brengt de aandacht dan terug naar een focuspunt, zoals je adem of je lichaam. Drukke gedachten verschuiven hierdoor tijdelijk naar de achtergrond. Als je dit vaker oefent, trainer je je aandachtsspier. En hoe sterker die spier, hoe makkelijker je ervoor kan kiezen om even niet "in gedachten" te zijn.
Je kan met mediteren ook die gedachtewereld nog wat beter bekijken. Dat doen we in een latere fase in de mindfulness training. Mediteren op je gedachten. Je laat dan alle gedachten gewoon hun gang gaan, en kijkt ernaar. Van een afstandje. Alsof je vanuit je bioscoopstoel naar een scherm kijkt. Een scherm waar je gedachten en mentale beelden op verschijnen en ook weer verdwijnen. En zo kan je ook zien dat gedachten opkomen, en weer gaan. Je duikt niet in de inhoud van een gedachte. Maar kijkt van een afstandje of er veel gedachten zijn, of weinig. Of ze lang blijven, of snel weer weggaan. En zo krijg je inzicht in jouw eigen denkgeest. Waar jouw gedachten veel mee bezig zijn, en wat het effect daarvan is.
Meditatie is dus niet je hoofd leegkrijgen. Mindfulness en meditatie zorgt er wél voor dat je bewuster wordt je eigen gedachten en gedachtepatronen. En met het bewust worden, komt ook de keuze mee in je reactie erop. En dat geeft vrijheid én vaak meer rust en ruimte in je hoofd.
Vaak geeft het inzicht dat jij niet je gedachten bent - iets wat je kan zien, kan je niet zijn - ook al veel ruimte.
Rather than being your thoughts and emotions,
be the awareness behind them.
Eckhart Tolle
In onderstaand filmpje nog een mooie uitleg van wat meditatie dan eigenlijk wel is en hoe je omgaat met gedachten in een meditatie.
Deze blog is onderdeel van een reeks mindfulness misverstanden. In deze reeks aandacht voor misverstanden over mindfulness en meditatie. Dit was de vierde in de reeks.
Bekijk ook eens het aanbod aan mindfulness trainingen en voor hoogsensitiviteit.
Wil je starten met mindfulness, maar weet je niet waar te beginnen?
Ben je al wel begonnen met mediteren, maar blijft het lastig vol te houden?
Zoek je naar een makkelijke manier om dit wél te doen?
Download hieronder de gratis starterskit. Deze toolkit is inclusief: